Ngành giấy vẫn còn rất nhiều tiềm năng chưa được khai thác. Nhà nước cần có chính sách khuyến khích hỗ trợ các doanh nghiệp như nhà máy Lee & Man để thúc đẩy sự phát triển và cạnh tranh.
Tốc độ phát triển của ngành giấy
Viện Công nghiệp Giấy và Xenluylô đã đề xuất và được Bộ Công Thương giao thực hiện đề tài “Đánh giá hiện trạng và tiềm năng ứng dụng công nghệ cao trong ngành công nghiệp giấy và đề xuất định hướng phát triển trong giai đoạn tới”. Đây là đề tài thuộc Chương trình phát triển một số ngành công nghiệp công nghệ cao do Bộ Công Thương chủ trì. TS. Cao Văn Sơn – Phó Viện trưởng Viện Công nghiệp Giấy và Xenluylô làm chủ nhiệm.
Tại Việt Nam, ngành giấy có tốc độ phát triển khá cao, trên 10%/năm. Đặc biệt là năm 2018, ngành giấy Việt Nam thiết lập mức tăng trưởng cao nhất khi tiêu dùng các sản phẩm giấy đạt sản lượng 4,946 triệu tấn (tăng trưởng 16%); sản xuất đạt sản lượng 3,674 triệu tấn (tăng trưởng 31%); xuất khẩu đạt sản lượng 809.250 tấn (tăng trưởng 63%); nhập khẩu đạt 2081 tấn (tăng trưởng 6%) so với năm 2017. Trong đó, các công ty giấy quy mô lớn thuộc về các doanh nghiệp FDI như công ty giấy Lee & Man.
Một thực tế là, mặc dù số lượng doanh nghiệp giấy nhiều nhưng phần lớn là doanh nghiệp có công suất vừa và nhỏ với nguồn lực hạn chế nên việc áp dụng công nghệ cao cho ngành công nghiệp giấy trong nước gặp nhiều khó khăn. Đây cũng là điểm yếu lớn nhất của doanh nghiệp trong nước, nhất là khi có sự xuất hiện của các nhà máy có vốn đầu tư FDI như công ty Lee & Man.
Theo TS. Cao Văn Sơn, khó khăn lớn nhất đối với việc ứng dụng công nghệ cao, thân thiện môi trường vào trogn ngành giấy ở nước ta chính là chi phí đầu tư quá lớn. Trong khi đó, việc vay vốn đầu tư đối với các doanh nghiệp giấy là rất khó khăn do đây không phải là ngành được ưu tiên phát triển. Chưa kể, nguồn nhân lực có trình độ, có khả năng tiếp nhận, triển khai các công nghệ – thiết bị mới, công nghệ hiện đại còn rất thiếu, đặc biệt là đội ngũ chuyên ngành giấy, bột giấy.
Bên cạnh đó, các cơ chế chính sách, đặc biệt là hỗ trợ, ưu đãi cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ để đổi mới công nghệ, ứng dụng công nghệ cao, công nghệ sạch thân thiện với môi trường còn hạn chế, khó tiếp cận. Trong khi đó, những doanh nghiệp nước ngoài như công ty Lee & Man có lợi thế mạnh là nguồn vốn đầu tư lớn, công nghệ hiện đại.
