Hiện trạng, công ty giấy đầu tư sản xuất bột giấy để xuất khẩu từ giấy phế liệu nhập khẩu không chỉ gây khó khăn cho ngành giấy nội địa mà còn tiềm ẩn nguy cơ về môi trường nếu không sửa đổi quy định. Và Lee & Man cũng đang gặp một vấn đề tương tự.
Khó khăn thiếu hụt nguồn nguyên liệu
Theo thông tin từ Hiệp hội Giấy và Bột giấy Việt Nam (VPPA), từ cuối năm 2017, một số doanh nghiệp giấy của nước ngoài và Việt Nam tìm cách liên doanh để sản xuất bột giấy tái chế (tức là đánh tơi giấy phế liệu, qua các quá trình làm sạch sơ bộ, sau đó xeo thành tấm, cuộn, hay ép thành khối bột giấy) để xuất khẩu.
Lý giải nguyên nhân của hiện tượng này, VPPA cho rằng là do một số nước trong khu vực thực hiện siết chặt việc kiểm soát môi trường, nâng cao hiệu quả hoạt động của ngành giấy, khuyến khích doanh nghiệp sản xuất giấy đầu tư mở rộng với công nghệ hiện đại, cũng như đầu tư ra nước ngoài để xuất khẩu giấy trở lại. Đồng thời, thắt chặt việc cấp phép nhập khẩu giấy phế liệu làm nguyên liệu sản xuất, nên các doanh nghiệp thiếu nguyên liệu để sản xuất, cũng như thiếu hụt giấy thành phẩm, đặc biệt là giấy bao bì công nghiệp.
Hiện nay, cả nước có khoảng 300 doanh nghiệp giấy với năng lực sản xuất đạt khoảng 200.000 tấn bột giấy mỗi năm. Tuy nhiên, không có doanh nghiệp sản xuất bột thương phẩm lớn, do đó các doanh nghiệp sản xuất giấy (công ty giấy Lee & Man) không chủ động được nguồn nguyên liệu.
Ngoài ra, việc thiếu nguồn cung ứng nguyên liệu như giấy phế liệu, giấy thu hồi (RCP) cũng khiến các doanh nghiệp giấy lớn (nhà máy Lee & Man) phải lên kế hoạch dừng hoạt động trong khoảng thời gian từ tháng 7 đến tháng 8 gần đây. Việc này tác động không nhỏ tới các nước trong khu vực do sự chuyển hướng của nguyên vật liệu sản xuất giấy giá rẻ có xu hướng chuyển hướng sang các nước này. Việc thiếu hụt nguồn cung có thể khiến các doanh nghiệp (công ty Lee & Man) chuyển hướng đầu tư sang các nước khác về sản xuất bột giấy tái chế.
