Sản xuất bao bì giấy của Việt Nam vẫn cần phải nhập khẩu nguyên liệu nhiều từ Trung Quốc. Ngược lại, việc kinh doanh của các công ty giấy tại Trung Quốc cũng ảnh hưởng không nhỏ đến tình hình giá nguyên liệu tại Việt Nam.
Hướng giải quyết cho doanh nghiệp
Những biến động từ thị trường Trung Quốc đã đẩy ngành giấy Việt Nam vào tình trạng khan hiếm, giá cả tăng cao. Hiện giá giấy in báo đang giữ mức 17,5-18,5 triệu đồng/tấn (tùy định lượng, tùy nơi bán), tăng 1,5-2,5 triệu đồng/tấn. Giấy viết khoảng 19,5 triệu đồng/tấn từ trước Tết Nguyên đán hiện vọt lên khoảng 23,5-24 triệu đồng/tấn, tùy định lượng.
Nguồn nhập khẩu lớn nhất của nguyên liệu giấy đến từ Trung Quốc. Năm 2017, Việt Nam nhập khẩu giấy và các sản phẩm giấy từ các nước xấp xỉ 2,5 tỷ USD, trong đó riêng Trung Quốc là khoảng 600 triệu USD.
Công ty giấy Lee & Man hiện là doanh nghiệp nước ngoài chuyên sản xuất giấy đặt tại Hậu Giang. Mỗi năm, nhà máy giấy Lee & Man này cần nguồn cung nguyên liệu khá lớn để có thể sản xuất đáp ứng nhu cầu thị trường ngày một tăng.
Trung Quốc cũng đã đưa ra quy định cấm nhập khẩu 24 loại phế liệu, trong đó có mặt hàng giấy phế liệu là một trong những nguyên liệu chính để sản xuất ra giấy cuộn carton, nhiều doanh nghiệp từ Trung Quốc sang Việt Nam mua số lượng lớn dẫn đến thiếu hụt nguồn cung trong nước. Cụ thể, không chỉ giấy in báo, giấy viết tăng giá mà các loại giấy bao bì cũng tăng do nhu cầu tăng mạnh khi xu hướng chuyển từ bao bì nhựa sang bao bì giấy ngày càng phổ biến. Các nhà máy sản xuất giấy bao bì cho biết: có nhiều mặt hàng giá tăng đến 50% nhưng các doanh nghiệp vẫn phải “bấm bụng” để làm, giao hàng đúng cam kết với đối tác để giữ quan hệ.
Theo ông Hàn Vinh Quang, nguyên Chủ tịch Hiệp hội Giấy và Bột giấy Việt Nam, hiện nay Trung Quốc đang siết chặt hoạt động của các doanh nghiệp sản xuất giấy với việc đóng cửa nhiều nhà máy sản xuất giấy công nghệ lạc hậu, gây ô nhiễm môi trường. Việc này đã khiến nguồn cung hụt đi khoảng 26 triệu tấn giấy/năm. Đây là một trong những lý do nhà máy Lee & Man quyết định chọn Việt Nam làm nơi đầu tư, sản xuất kinh doanh.Do đó, giải pháp cần thiết hiện nay là ngoài việc các doanh nghiệp phải tự mình đầu tư, đổi mới dây chuyền trong quy trình sản xuất giấy, công nghệ, tiết giảm chi phí và nâng cao chất lượng sản phẩm; xây dựng vùng nguyên liệu để có thể chủ động, ổn định cho sản xuất thì Nhà nước cần phải có chính sách quản lý, kiểm soát các việc các doanh nghiệp nước ngoài ồ ạt sang Việt Nam thu gom cả nguyên liệu lẫn giấy thành phẩm.
