Định Hướng Phát Triển Nhà Máy Giấy Tại Việt Nam

Ngành giấy Việt Nam thời gian qua đứng trước nhiều cơ hội mở rộng và phát triển hơn nữa. Đứng trước thời điểm này, các nhà máy giấy cần được quan tâm và hỗ trợ bởi chính sách ưu đãi trong nước.

Sự quan trọng của ngành giấy với nền kinh tế

Những ngành sản xuất nguyên liệu có mối quan hệ mật thiết với nền kinh tế quốc dân và với sự phát triển của xã hội; bao gồm sản xuất bột giấy, giấy (bao gồm giấy và bìa giấy, giấy thủ công), gia công sản phẩm giấy liên quan đến nông nghiệp, lâm nghiệp, hóa chất, máy móc, điện tử, năng lượng, giao thông vận tải và các lĩnh vực khác. 

Hiện ngành giấy Việt có sự tham gia của nhiều doanh nghiệp ngoại, tiêu biểu như công ty giấy Lee & Man. Lee & Man có nhà máy giấy tại Hậu Giang, sở hữu quy mô lớn nhất khu vực ĐBSCL.

Tốc độ phát triển trung bình của ngành giấy hiện tại  khoảng 10-12%/năm, riêng giấy bao bì khoảng 15-17%/năm, trong lĩnh vực này đã có những dự án đầu tư công suất lớn đang hoạt động, với công suất mỗi dự án khoảng 400.000 – 500.000 tấn/năm (nhà máy giấy Lee & Man); một số doanh nghiệp đang dự kiến đầu tư dự án với công suất trên 1.000.000 tấn giấy bao bì/năm.  Sản xuất của ngành giấy đóng góp khoảng 1,5% giá trị GDP, kim ngạch xuất khẩu đạt trên 1 tỷ USD trong năm 2018.

Tuy nhiên các mặt hàng giấy bao bì cao cấp các nhà máy giấy trong nước vẫn chưa đủ công nghệ tiên tiến để sản xuất. Với những doanh nghiệp nước ngoài có vốn đầu tư lớn, được trang bị đầy đủ công nghệ cao, thiết bị tối tân như nhà máy Lee & Man làm tăng sức cạnh tranh với các doanh nghiệp khác trong ngành.

Hơn nữa, thị trường nguyên liệu giấy thu hồi (phế liệu) lệ thuộc nhiều vào tình hình và chính sách của Trung Quốc. Chính vì điều này, nhà nước cần coi công nghiệp sản xuất giấy và tái chế giấy là ngành công nghiệp xanh, thân thiện với môi trường, do nguồn nguyên liệu có thể tái tạo được (rừng trồng); sản phẩm sau sử dụng có thể tái chế 100%; các chất thải trong quá trình sản xuất (nước thải, khí thải, chất thải rắn,…) đều có thể được xử lý triệt để đảm bảo tiêu chuẩn bảo vệ môi trường… Đồng thời sớm ban hành Luật tái chế và sử dụng hiệu quả tài nguyên.

Định Hướng Phát Triển Nhà Máy Giấy Tại Việt Nam - 2


Nguồn Nguyên Liệu Tái Chế Của Nhà Máy Giấy Lee & Man

Trong lịch sử, con người từng phải đối mặt với cuộc “ khủng hoảng nguyên liệu giấy” khi nhu cầu sử dụng giấy tăng lên nhưng số lượng sợi bông không đáp ứng được nhu cầu. Vì vậy, hiện nay nhiều quốc gia trên thế giới ưu tiên việc tái chế rác trong hoạt động sản xuất, đặc biệt là ngành sản xuất giấy như nhà máy giấy Lee & Man.

Ưu tiên nguồn nguyên liệu giấy tái chế

Theo các chuyên gia, tái chế một tấn giấy tiết kiệm được 24 cây nguyên liệu, 40.000 lít nước, 4.000 kW giờ điện, 900 gam CO2…, giảm nạn phá rừng để lấy nguyên liệu, giảm đáng kể vấn đề ô nhiễm môi trường.

Tại Việt Nam, giấy phế liệu hiện mới đáp ứng khoảng 20% nhu cầu nguyên liệu cho ngành sản xuất giấy. Trong khi đó, việc phân loại phế liệu ở nước ta chưa được thực hiện chặt chẽ, hoạt động thu gom phế liệu còn nhỏ lẻ, tự phát, chưa được tổ chức quy mô lớn như các nước tiên tiến.

Đơn cử, Công ty Giấy Lee & Man (tại tỉnh Hậu Giang) là một doanh nghiệp sản xuất giấy với chủ trương sử dụng 90% nguyên liệu là giấy tái chế, có năng lực tái chế tốt, hệ thống công nghệ hiện đại. Tuy vậy, lượng giấy tái chế trong nước không đủ cung ứng, buộc họ phải nhập khẩu.

Mặt khác, cần khuyến khích, hỗ trợ các doanh nghiệp có năng lực tái chế tốt với kỹ thuật tiên tiến, hoạt động hiệu quả. Được biết, Nhà máy Lee & Man đã đầu tư hơn 650 triệu USD cho dây chuyền sản xuất giấy bao bì hiện đại nhất thế giới từ giấy tái chế với công suất 420.000 tấn/năm. Mức độ tự động hoá cao của nhà máy cho phép nhà máy Lee & Man sử dụng ít năng lượng và tiêu thụ nước ở mức rất thấp đối với một đơn vị sản xuất giấy bao bì.Điều đáng nói là, dù nguyên liệu đầu vào là giấy phế liệu, nhưng thành phẩm của nhà máy giấy Lee & Man đưa ra thị trường lại là giấy bao bì cao cấp, đủ chất lượng xuất khẩu. Điều này có ý nghĩa rất quan trọng, khi lâu nay, Việt Nam chỉ mới xuất khẩu giấy tissue thành phẩm cho thị trường dễ tính và gia công cho một số thị trường khác.

Nguồn Nguyên Liệu Tái Chế Của Nhà Máy Giấy Lee & Man - 2